İlk tüp bebek denemesinde taze embryo ile gebelik şansı yakalayamamış çifte,
eğer donmuş embryoları var ise ikinci denemede bu embryoların transfer edilmesi önerilmektedir. Böyle bir öneride hemen “ Donmuş embryonun başarı şansı daha az mıdır” sorusu ile karşılaşırız. Bu sorunun cevabı hem “evet” hem de “hayır” dır. İlk tüp bebek denemesinde hem doktor hem hasta hemen başarılı olmak istemektedirler, dolayısı ile embryo transferi için elde bulunan embryolardan en iyisi seçilerek transfer edilmekte ve böylece en yüksek gebelik şansı yakalanmaya çalışılmaktadır. Geriye kalan embryolarda dondurularak saklanmaktadır, eğer bu saklanan embryoların kalitesi transfer edilende daha düşük ise doğal olarak beklenen gebelik şansıda düşmektedir. Embryo kalitesinin bir sonucu olarak eğer donmuş embryo transferinde taze siklusde verilen embryodan daha düşük kalitede embryo verilecekse şans azalmış mı sorusunu cevabı “evet”, aynı kalitede embryo verilecekse cevap “ hayır “ olacaktır.
Aslında taze tüp bebek siklusunda kullanılan yumurta uyarıcı ilaçların etkisi ile yumurtalıklardan üretilen östrojen hormonu genellikle fizyolojik dozların üzerine çıkmakta bu da endometrium dediğimiz rahim zarının gebelik için olumsuz olarak etkilemekte, hatta bazen yükselen progesteron hormonu etkisi ile embryo ve endometrium arasında transfer sırasında bir asenkroniye yol açmaktadır. Uyarılmış tüp bebek sikluslarında endometriumdaki bir çok gen fazla çalışmakta(overekspresyon) bu da implantasyonu yani embryo tutunmasını olumsuz olarak etkilemektedir. Halbuki donmuş embryo transferinde endometrium daha doğala yakın hormon seviyeleri ile hazırlanmakta, bu yüzden endometrium donmuş embryo sikluslarında daha çok embryoyu kabul eder hale gelmektedir. Son yıllarda kullanmakta olduğumuz vitrifikasyon tekniği ile embryo dondurma ve çözme işlemi sonrası daha iyi embryolar elde edilmektedir. Böylece hem endometrium hem de embryo kalitesi iyi olduğunda beklenen gebelik şansı da artmaktadır.
Bilimsel bir makalede taze embro transferi mi, donmuş embryo transferi mi daha başarılı olduğu araştırılmıştır. Fertility & Sterility dergisinde yayınlanan bu araştırmada (Fresh embryo transfer versus frozen embryo transfer in in vitro fertilization cycles: a systematic review and meta-analysis. Matheus Roque, M.D.,a,c Karinna Lattes, M.D.,a,d Sandra Serra et al. Fertil Steril_ 2013;99:156–62. -2013 by American Society for Reproductive Medicine.) bu konuyu incelemişlerdir. Araştırmacılar literatürdeki 64 bilimsel çalışmayı taramışlar ve bunlar içerisinden bilimsel verileri derlemişlerdir. Bu verilere göre donmuş embryo transferinin başarısı taze embryo transferinden daha yüksek çıkmıştır((RR 1.32, 95% CI 1.10–1.59; ). Ayrıca düşük oranı istatiksel anlamlı düzeye ulaşamasa da taze embryo transferinde daha yüksek çıkmıştır. Çalışmanın bir kısıtlaması vardır, o da çalışma grubunun genç kadınlardan ve yumurtlama tedavisine normal ve fazla cevap verenlerden oluşmasıdır. Ancak bunu kısıtlama olarak kabul etmemek lazımdır, gerçek hayatta da donmuş embryo sikluslarını genelde bu hasta gruplarına uygulamaktayız. Zira her embryo dondurulamamakta, sayıca ve kalitece yeterli olan embryolar dondurulabilmektedir.
Bu bilimsel bulgu aslında tahmin ettiğimiz veya öngördüğümüz bir bulgunun teyidi olmuştur. İspanya başta olmak üzere çoğu ülkede embryo transferi için artık donmuş embryo siklusları tercih edilmeye başlanmıştır. Yani taze siklusta embryolar elde edilip dondurularak saklanmakta, daha sonra hazırlanmış sikluslarda embryo transferi yapılması tercih edilmeye başlanmıştır. Burada tüm gaye daha yüksek gebelik oranlarını elde etmektir. Biz de kendi pratiğimiz de artık bu eğilimi taşımaktayız, ancak bazen embryosu çok olan ve durumu izah ettiğimiz hastalarda, çok sayıda embryo dondurduğumuzda elde olanlardan birini de transfer ederek gebelik şansını denemek istemekteyiz. Hastamız bu siklusun başarısı olduğunda donmuş embryonun daha başarılı olacağını bilmektedir.
Sonuç olarak kaliteli embryo varlığında donmuş embryo transferinde bırakın şansın azalmasının taze siklustakinden daha da artmış bir tüp bebek başarısından yani gebelikten bahsedebiliriz. Bir anlamda tüp bebekte paradigmanın artık değiştiğini yeni yöntemler ile donmuş embryo transferinin şansının daha yüksek olduğunu söyleyebiliriz.
